Kurs bölümleri

Yusuf Suresi Tefsiri 14 (2021-1)

Tefsir Ders-1 Notları 12.01.2021

 

TEFSİRİN MUHTEVASI 

  • Müellif eserini 1964’te Bulgaristan (Sofya)’da tamamlanmıştır.
  • Kitabın göç esnasında sınırdan geçmesine izin verilmemiş, emanet bırakılarak 1980 yılında Şerif Bucak tarafından Muhammed Ali es-Sâbûnî’ ye teslim edilmiştir.
    Sâbûnî, kitabı tahkik ederek “El Muktetaf Min Uyûni’t-Tefasîr” adıyla 5 cilt halinde neşretmiştir.

MÜELLİFİN ESERLERİ

  • El Muktetaf Fit-Tefsir
  • El Muktetaf Fil-Fıkıh

EL MUKTETAF MİN UYÛNİ’T TEFASİR (Tefsir Pınarlarından Seçmeler) 

  • Eser Fatiha suresinden Nas’a kadar Kur’an-ı Kerim’deki tüm sureleri tefsir etmiştir.
  • Tefsir açısından klasik rivâyet-dirâyet sentezli tefsir yöntemi kullanılmıştır.

TEFSİRİN ÖZELLİKLERİ

  1. Kırâat farklılıklarını zikretmiştir.
  2. Tıbbî konulara değinmiştir.
  3. Soru-cevap yöntemini kullanmıştır.
  4. Darb-ı meselleri (atasözlerini) açıklamıştır.
  5. Bazı yerler de Lugâvi ve ıstılahî anlamları vermiştir.
  6. Anlam genişlemesine değinmiştir.
  7. Ayetlerdeki Bed’i (eşsiz), Beyan ve Ma’âni ilimlerinin inceliklerini aktarmıştır.
  8. Üsluptaki hikmetleri açıklamıştır.
  9. Hurûf-u mukattaa’daki (ayrılmış harfler) ihtilafı zikretmiş ve hikmetlerinden bahsetmiştir.
  10. Kevnî âyetler hakkında astronomik açıklamalarda bulunmuştur.
  11. İlmi, tefsir yöntemiyle izah etmektedir.
  12. Bazı noktalarda bir konuya ilişkin birden fazla görüşü beyan edip, tercihte bulunmuştur. 

*Osmanlı’nın son dönemlerinde (bilindiği kadarıyla) Arapça tefsir eseri veren tek müfessir Mustafa Hayrî el-Mansûrî’dir.


Eserde akıcı, selis ve okuyucuyu yormayacak bir üslup takip edilmiştir.
Kelâmî konularda Ehl-i Sünnete mensup olan müellif, tefsirinde bu ekolün düşüncelerini desteklemiş, Mu’tezile, Haricî gibi akımların görüşlerini ise reddetmiştir. 

Ehl-i Sünnet görüşlerini izah ederken, Maturidî mezhebinin fikirleri ışığında hareket etmiştir. Kur-an ilimleri arasında büyük öneme haiz olan;

Muhkem müteşabih, sebeb-i nüzûl, hurûf-i mükattâ gibi konulara değinmiş,
Taberi, Keşşâf, Kurtubî, Beydâvî, İbn Kesîr gibi tefsir eserlerinden yararlanmıştır. Bunların arasından en sık tercih ettiği İbn Kesîr’in tefsiri olmuştur.

El Muktetaf Tefsirini okuyacak talebe, hem rivayet-dirayet usulüyle yazılmış hem de Ehl-i Sünnet tefsirinin güzel bir örneği olan tefsiri tanımış olacaktır. Bu vesileyle Kur-an bilgisini ilerletecektir. Tefsirin sade ve anlaşılabilir bir dile sahip olması, Arapça ibaresini geliştirmek isteyenlere de katkı sağlayacaktır. 

DERSE GİRİŞ

Ders kapsamında okunan sureler:

  1. İstiaze
  2. Besmele
  3. Fatiha Suresi
  4. Ayete-l Kürsi Bakara Suresi’nin son 2 ayeti (Amenerrasulû)
  5. Yusuf Suresi 42. ayet-i kerime (şu anda işlenen bölüm)

Okunacak sureler:

  • Yasin Suresi
  • Mülk Suresi (Tebareke)
  • 30. Cüz kapsamındaki sureler

Hz Yusuf’un (a.s) kıssasının Kur-ân’ı Kerim’de baştan sona ve anlatıldığı tek yer Yûsuf Suresi’dir.

Kur-ân’ı Kerim’de başka hiçbir Peygamberin kıssası baştan sona tek parçada anlatılmamıştır. Mutlaka her Peygamber birden fazla yerde anlatılmıştır. Hz. Yusuf (a.s) kıssası bundan müstesnadır.